SAHTE KİMLİKLE BANKADAN KREDİ ÇEKİLMESİ
YAZININ İÇERİĞİ: Bankadan sahte kimlikle kredi çekilmesi. Sahte kimlikle bankadan benim adıma kredi çekilmiş, ne yapabilirim? Sahte kimlikle kredi başvurusu yapan kişi hakkında uygulanacak hukuki yaptırımlar nelerdir? Sahte kimlikle kredi çeken şahısın, çektiği krediyi düzenli olarak ödüyor olması ceza sorumluluğuğunda bir şey değiştirir mi? Benim rızam dahilinde benim kimliğimle, başkasının kredi başvurusu yapması durumunda cezai sorumluluk nasıl olur? Resmi belgede sahtecilik. Nitelikli dolandırıcılık. Başkasının banka hesabındaki parayı, sahte belgelerle bankadan çekmenin cezası nedir? Sahte kimlikle bankadan yapılan işlemlerle alakalı emsal yargıtay kararları. Kredi dolandırıcılığı. Sahte kimlikle kredi başvurusu. Haberim olmadan adıma kredi çekilmiş, ne yapabilirim? Bankanın sorumluluğu var mıdır? Sahte kimlikle kredi başvurusu yapan kişi hakkında uygulanacak hukuki yaptırımlar nelerdir? Yargıtay kararları.
1. Sahte kimlikle bankadan benim adıma kredi çekilmiş, ne yapabilirim?
Haberim olmadan adıma kredi çekilmiş, ne yapabilirim? Genellikle vatandaşlar bu durumu, sahte kimlikle kredi çeken şahıs krediyi ödemediğinde kimlik sahibinin yani kendilerinin mal varlıklarına haciz konulunca fark ediyorlar. Durumu fark eden vatandaşlar borçsuzluklarını ispatlamak için derhal menfi tespit davası açmalılar. Peki sahrte kimlikle kredi çekilmesinde bankannın sorumluluğu nedir?
Basiretli bir tacir gibi davranmayan banka aleyhine maddi- manevi tazminat davası açılabilir. Nitekim bankanın kredi kullandırırken göstermesi gereken gerekli itina ve özeni göstermemiş olması sebebiyle yani bankanın sorumluluğu kapsamında bir mağduriyet yaşanmış kabul edilir. Bankanın sorumluluğu tespitinde püf nokta; bankanın üzerine düşen özen yükümünü gösterip göstermediğidir. Banka, sahteliği ilk bakışta anlaşılamayacak evraklarla söz konusu kredi sağlama işlemini gerçekleştirirse sorumluluktan kurtulabilir. Çünkü bankadan daha fazlası, mesela evrakları, imzaları, fotografları kriminal incelemeden geçirmesi beklenemez.
2. Sahte kimlikle kredi başvurusu yapan kişi ne ceza alır?
Sahte kimlikle bankadan kredi çeken şahıs için ise bir takım cezai yaptırımlar öngörülmüştür. Burada hem TCK 204. maddesinde belirtilen resmi belgede sahtecilik suçu hem de TCK 157-158. maddesinde belirtilen dolandırıcılık suçunun vukuu bulduğu kabul edilir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK
“(1) Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Resmi belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır.”
DOLANDIRICILIK
“(1) Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası verilir.”
NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK
“(1) Dolandırıcılık suçunun;
(j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla, işlenmesi hâlinde, iki yıldan yedi yıla kadarhapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
Ancak, (e), (f) ve (j) bentlerinde sayılan hâllerde hapis cezasının alt sınırı üç yıldan, adlî para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz.”
3. Sahte kimlikle kredi çeken şahsın, çektiği krediyi düzenli olarak ödüyor olması ceza sorumluluğunda bir şey değiştirir mi?
Sahte kimlikle kredi çekilmesinde, çekilen kredinin düzenli olarak ödeniyor olması, ceza sorumluluğu anlamında bir şeyi değiştirmez. Failin krediyi düzenli olarak ödüyor olması aşağıdaki Yargıtay kararında da görüleceği üzere; bankanın tazminat sorumluluğunun belirlenmesinde etki eder. Çünkü kişi henüz zarara uğramamıştır.
4. Kimlik sahibinin rızası dahilinde ve onun kimliğiyle, başkasının kredi başvurusu yapmasının cezası var mıdır?
Benim rızam dahilinde benim kimliğimle, başkasının kredi başvurusu yapması durumunda cezai sorumluluk nasıl olur? Başkasının kimliği ile kredi çekilemez. Nitekim başkasının rızası olsa bile bu yine suçtur. Fakat burda mağdur bankadır. Kimliğin esas sahibi ise faillerden bir tanesi olarak kabul edilir. Bu durumda sadece kendi adınıza kredi çekebileceğiniz gibi, bir başkasının adına kredi çekme talebinde bulunmanız hem kabul edilemez hem de bir suç orantısı teşkil etmektedir.
5. Başkasının banka hesabındaki parayı, sahte belgelerle bankadan çekmenin cezası nedir?
Başkasının banka hesabındaki parayı, sahte belgelerle bankadan çekmenin cezası, resmi belgede sahtecilik suçu ve dolandırıcılık suçu kapsamında belirlenecektir. Resmi belgede sahtecilik suçunun cezası, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıdır. Nitelikli dolandırıcılık suçunun cezası ise, 2 yıldan 7 yıla kadarhapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasıdır.
SAHTE KİMLİKLE BANKADAN YAPILAN İŞLEMLERLE ALAKALI EMSAL YARGITAY KARARLARI
Rızası dışında, kendi kimliği kullanılarak adına kredi çekilen kişi, manevi tazminata hak kazanır.
“…Davacı; davalı banka tarafından kendi aleyhine bireysel kredi sözleşmesine dayalı olarak icra takibi başlatıldığını, oysa davacı ile davalı banka arasındaki herhangi bir kredi sözleşmesi imzalanmadığını, bu nedenle menfi tespit davası açıldığını, üçüncü şahıslar tarafından davacının adının kullanılarak davalı banka tarafından gerekli özen ve itina gösterilmeden kredi kullandırıldığını, başlatılan takip nedeniyle mağdur olduğunu belirterek manevi zararının tazminini istemiştir. Davalı banka ise, yaptığı işlemlerin yasalara aykırı hiçbir yönünün bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; Davacının dava dışı kardeşi G.’ın davacıya ait kimlikteki fotoğrafı kendi fotoğrafı ile değiştirmek suretiyle sahte kimlik düzenleyerek davalı bankadan bireysel kredi kullanarak bankayı dolandırdığı, davalı bankanın kimlik belgesindeki mührün ve fotoğrafın sahteliğini ayırt etmesinin mümkün olmadığı, yapılan işlemlerde herhangi bir dikkatsizliğin ve özensizliğinin bulunmadığı, kaynaklanan manevi zararının tazminini davalı bankadan istenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kredi sözleşmesindeki imzanın davacıya ait olmadığı belirlendiğinden davanın kabulü ile davacının borçlu olmadığının tespitine karar verildiği ve davacı aleyhine yapılan icra takibinin haksız olduğu anlaşılmaktadır. Hakkındaki haksız icra takibi nedeniyle davacının kişilik haklarının ihlal edildiği kabul edilerek uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken istemin reddine karar verilmesi yanlıştır…” Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 2014/12811 E, 2014/13983 K., 27.10.2014 T.
Sahte kimlikle noterlikçe düzenlenen belgelere dayanarak işlem yapan bankanın sorumluluğu yoktur.
“…Davacı vekili, davalı bankanın, sahte kimlikle başvuran dava dışı kişinin çek karnesi almak için ibraz ettiği belgeleri gerektiği gibi incelemeden çek karnesi verdiğini, müvekkilinin sattığı mal karşılığında aldığı çekin sahte olması nedeniyle, davacı şirketin zarara uğradığını ileri sürerek zararın tazminini talep etmiştir. Davalı vekili, müvekkilinin kusuru bulunmadığını, dava dışı kişinin noter onaylı belgeler sunduğunu savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, dava dışı K3’ın kaybettiği nüfus cüzdanına, meçhul kişi tarafından kendi resmi yapıştırılmak suretiyle, K3 adına düzenlenen ve noter tasdikli belgelerle kurulan şirket adına çek karnesi alındığı, davalıya yüklenebilecek bir kusur bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dava dışı noterlikçe düzenlenen belgelere dayalı şekilde yasa ve genelgelere uygun olarak düzenlenen belgelere göre; davalı bankaca işlem yapılmış bulunması karşısında dava dışı 3. kişinin sahtecilik eyleminden dolayı bankanın sorumluluğunu gerektiren illiyet bağı kesilmiştir. Davacının temyiz itirazlarının reddine…” Yargıtay 11 Hukuk Dairesi, 2000/5855 E., 2000/8492K., 02.11.2000 T.
Kimliği kaybolan şahsın kimliğinin peşine düşmemesi, bu sırada başkaları tarafından bu kimlik kullanılarak kimlik sahibinin banka hesabından para çekilmesi olayında, banka ile birlikte kimlik sahibi de kusurludur.
“…Davacının hesap cüzdanının dava dışı Okay G’ün evinde unuttuğu, geri alması için yapılan uyarıyı dikkate almadığı, nüfus cüzdanıyla ilgili bilgilerinde anılan şahıs tarafından elde edildiği, davacının bu davranışlarının hesabından sahte kimlikle para çekilmesi olayına yol açtığı, bu suretle zararın meydana gelmesinde gerekli özen ve dikkati göstermeyen davalı banka ile birlikte (müterafik) kusurunun bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında mahkemece, davacının müterafik kusuru nazara alınarak Borçlar Kanunu’nun 44.maddesi uyarınca tazminattan uygun bir miktarda indirim yapılması gerekir…” Yargıtay 11.Hukuk Dairesi, 1998/6024 E.,1999/944 K.,16.02.1999 T.
Bir başkasının rızası dışında onun kimlik bilgilerini ve üzerine başka bir fotoğraf yapıştırılmış nüfus cüzdanını kullanarak noterlikte sahte vekalet düzenlenmesi ve bu vekaletname ile kimlik sahibinin banka hesabından para çekilmesi resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur.
“… Bankası … Şubesi hesabında parası olduğunu bildikleri katılan … adına bilgisi ve rızası dışında kimlik bilgilerini ve üzerine başka bir fotoğraf yapıştırılmış nüfus cüzdanını kullanarak; … Bankası …Şubesinde bulunan hesaplarından para çekmek için…Noterliğinde sahte vekaletname düzenlettirdikleri, sanık …’in katılan …’ın hesabından vekaleten para çekmek istediğini söylediği, banka görevlilerince vekaletnameyi düzenleyen … Noterliği aranarak vekalet ile ilgili teyit alındığı,ayrıca katılandan da teyit almak amacı ile verdiği telefonlar banka görevlilerince aranmasına rağmen telefonların sanıklar tarafından yönlendirilmesi sebebiyle katılana ulaşılamadığı,
Bunun üzerine banka görevlilerince sanık …’e 30.000-TL para ödendiği, sanığın bu parayı aldıktan sonra aynı bankanın… Şubesine giderek katılanın hesabından 10.000-TL para daha çektiği, aynı hesaptan kendi adına 6.000-TL EFT gönderme talimatı verdiği ve daha sonra EFT yaptığı bu parayı da oradan aldığı, sanığın … Bankasından işlem yaptığı sırada işlem anını gösterir kamera kayıtlarının dosyada mevcut olduğu, sanığın bankada işlem yapacağı sırada nüfus cüzdanını da bankada panikle unuttuğu, bu şekilde sanığın zincirleme olarak sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli belgelerden olan noter vekaletnamesi de dahil olmak üzere resmi belgede sahtecilik ve bankayı aracı kılmak suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçlarını işlediği, 46.000-TL menfaat temin ettiği, zararı da ödemediği anlaşıldığından dolandırıcılık ve sahtecilik suçlarının oluştuğuna yönelik kabulde bir isabetsizlik görülmemiştir….” Yargıtay 23. Ceza Dairesi, 2015/7434 E., 2016/5747 K., 4.5.2016 T.
Banka nezdinde açılmış olan hesapta bulunan paranın, hesap sahibinin bilgisi ve izni dışında internet yolu ile çekilmesi suretiyle uğranılan zarar aslında doğrudan doğruya bankanın zararı olduğundan, bankaya husumet yöneltilmesi mümkün değildir.
“…Dava, davalı Banka nezdinde açılmış olan hesapta bulunan paranın davacının bilgisi ve izni dışında internet yolu ile yapılan işlemler sonucu çekilmesi suretiyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir. Bankalar kendilerine yatırılan paraları mudilere istendiğinde veya belli bir vadede ayni veya misli olarak iade etmekle yükümlüdür. Bu tanımlamaya göre, mevduat ödünç ile usulsüz tevdi sözleşmelerinin niteliklerini taşıyan kendine özgü bir sözleşmedir. Ödünç alan, akdin sonunda ödünç verilen parayı eğer kararlaştırılmışsa faizi ile iadeye mecburdur.
Aynı Yasa’nın 472/1. maddesi uyarınca usulsüz tevdide paranın nefi ve hasarı mutlak şekilde saklayana geçtiği için ayrıca açıklamaya gerek kalmadan saklayan bu parayı kendi yararına kullanabilir. Bu açıdan değerlendirildiğinde, usulsüz işlemle çekilen paralar aslında doğrudan doğruya bankanın zararı niteliğinde olup, mevduat sahibinin Banka’ya karşı alacağı aynen devam etmektedir. Bu itibarla sahtecilik işlemi Banka’ya karşı gerçekleştiğinden, sahteciliğe konu para da Banka’nın parası olduğundan, davacının davalı Yapı Kredi Bankası A.Ş.’ye husumet yöneltmesi mümkün değildir…” Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2009/11721 E.,2011/4153 K., 11.4.2011 T.
BU YAZILARIMIZ DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
