KOCASI ÖLEN KADININ SOYADI MESELESİ
YAZININ İÇERİĞİ: Kocası ölen kadının soyadı. Dul kadın eski soyadına geri dönebilir mi? Eş ölünce soyisim değişir mi? Eşi vefat eden kadın kızlık soyadını geri alabilir mi? Nüfus Müdürlüğüne başvuru.
EŞİ ÖLEN KADININ SOYADI
Kocası ölen kadın pekala kocasının soyadını taşımaktan vazgeçebilir ve kızlık soyadına dönmek isteyebilir. Peki bu durum hukuken mümkün müdür? Kocası ölen kadın kızlık soyadını geri alabilir mi?
Her ne kadar Türk Medeni Yasası’nın 39. maddesinde yer alan “Mahkeme kararı olmadıkça kişisel durum sicilinin hiçbir kaydına düzeltme yapılamayacağı…” hükmü ve 1587 sayılı Nüfus Yasası’nın 11. maddesinde yer alan “kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça Nüfus Kütüklerinin hiçbir kaydının düzeltilemeyeceği…” hükmü gereği soyadı değişikliği için mahkeme kararı gerekiyor olsa da kocası ölen kadının kızlık soyadına geçmek istemesi durumunda mahkeme kararına ihtiyaç yoktur.
Aşağıda alıntılanmış ilgili mevzuat hükümlerine ve emsal Yargıtay kararlarına göre, kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır ve kocasının soyadını taşımaya devam eder. Ancak dilerse bekarlık hanesine dönerek bekarlık soyadını alıp kapanmış olan nüfus kaydını canlandırabilir. Bunu da yazılı talebi ile birlikte Nüfus Müdürlüğüne başvurarak yapabilir.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 23/2. Maddesi
“…Evlenen kadının kaydı kocasının hanesine taşınır. Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır. Ancak dilerse babasının kütüğüne dönebilir.”
5075 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’in 67. Maddesi
“Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır ve kocasının soyadını taşımaya devam eder. Yazılı talebi halinde bekârlık hanesine dönerek bekârlık soyadını alıp kapanmış olan nüfus kaydı açılabilir.
Bu durumda nüfus kaydının taşınmasına ilişkin form kullanılır.”
.
Görüldüğü üzere kocası ölen kadının kocasının soyadını kullanmayıp evlenmeden önceki soyadını kullanmak istemesi işlemi bir idari işlemdir ve herhangi bir mahkeme kararı gerektirmez. Hatta bu hususta açılmış bir dava varsa yerel mahkeme derhal bu davayı görev yönünden reddetmelidir. Dul kadının, kocasının soyadını bırakıp babasının kütüğüne dönerek kızlık soyadını davasız mahkemesiz nüfusa tescil ettirebileceğine ilişkin örnek Yargıtay Kararına aşağıda yer verilmiştir.
T.C. Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 28.02.2011 Tarihli, 2011/209 Esas ve 2011/2742 Karar Sayılı Kararı
“…Davacı S. Kö. ile davalı Nüfus Müdürlüğü arasındaki davada Tarsus 1. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen ve Yargıtay’ca incelenmeksizin kesinleşmiş bulunan 18.06.2008 günlü ve 2007/414-2008/100 sayılı kararın yürürlükteki hukuka aykırı olduğu savıyla Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 24.12.2010 gün ve Hukuk-2010/322137 sayılı yazısıyla kanun yararına temyiz edilerek bozulması istenilmiş olmakla, dosyadaki tüm kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı tarafından açılan soyadı değişikliği davasında, mahkemece davacının vefat eden kocasının soyadı olan Kö. soyadının davacının kızlık soyadı olan Ka. olarak düzeltilmesine karar verildiği ve kararın temyiz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmıştır.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 23/2. maddesinde, “Evlenen kadının kaydı kocasının hanesine taşınır. Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır. Ancak dilerse babasının kütüğüne dönebilir.” hükmündedir. Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 67. maddesinde ise “Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır ve kocasının soyadını taşımaya devam eder. Yazılı talebi halinde bekarlık hanesine dönerek bekarlık soyadını alıp kapanmış olan nüfus kaydı açılabilir. Bu durumda nüfus kaydının taşınmasına ilişkin form kullanılır” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, davacının isteminin idari bir işlem olduğu dikkate alınarak dava dilekçesinin görev yönünden reddi gerekirken davanın esasına girilerek hüküm kurulması doğru görülmemiştir…”
HIZLI İLETİŞİM
HUKUKİ UYARI: www.mesudebusrakucuk.av.tr resmi kaynak değildir. Paylaşılan tüm veriler bilgi amaçlı olup, olası yanlışlıklardan kaynaklı sorumluluk kabul edilmez. Kullanıcılar sunulan bilgileri ve emsal Yüksek Mahkeme kararlarını resmi kaynaklardan teyit etmelidir.
Çocuklar da annenin kütüğüne taşınabilir mi?
Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır. Ancak dilerse babasının kütüğüne dönebilir. Ancak bu halde çocuklar annenin kütüğüne taşınamaz.
Merhaba ıyı akşamlar ben vefat eden eşimden dul maası alıyorum ve halen onun soy ısmını kullanıyorum fakat yenı kimlik kartı degıstırmem gereklı bu yenı kımlıkte kızlık soy ismini kullansam maasını halen alabilir mıyım yardımcı olursanız sevinirim teşekkürler..
Slm ben bir soru sormak isdiyorum bir kadın ölen koçasın soyisimle bir başkasıyal imam nikhala yaşaya bilirmi yaşarsada bu sucmu eyer sucsa ne yapmalıyım ve birde ölen kocasın evınde o imam nikahlı kişile yaşaya bilirmi yaşarsada bu sucmu benim babam öldü ama eşi babamın soy isimle bir başkasıyla yaşıyor resim nikahıyok sadece imam nikhaı var bu konoda ben ne yapmlazım cükü benim babamın soy isimiye bir başkasıyla yaşiyor ve birde babamın evinde bu dorum yoksam yanlişmı ban ona göre bir cevap verirmisiniz size zahmet cünk babaım mal varlı ici hale babmın soy ismin kulanıyor ve bu kiş babaım malında hak talep ede bilirmi bir başkasıya yaıyor birde babamın ne malından vaz geciyor nede o kişiden şimdik yaşadıgı kişi sadece imam nikahla birlikde benim babamı evinde kalıyor bende buna karşiyşm benc ben ne kadar haklıyım ben o kişiy babamın evinde oturmasın isdemiyorum bun köre ben ne yapma lazım saygılarımla
Merhaba benim babam vefat etti annem ve babam arasında nikah yok babamın üstüne bir evi var bu evi annemin üstüne versek bu evden annemin kardeşleri hak kazanırmı