CMK BÜROSU TARAFINDAN GÖREVLENDİRİLEN AVUKATIN KARŞI VEKÂLET ÜCRETİ
YAZININ İÇERİĞİ: CMK müdafine karşı vekâlet ücreti hükmedilmesine ilişkin emsal kararlar. Zorunlu müdafi katılan vekili karşı vekalet ücreti emsal karar. CMK avukatı beraat vekalet ücreti ilgili Yargıtay ve İstinaf kararı. CMK bürosu tarafından görevlendirilen avukat lehine karşı vekalet ücreti doğar mı? CMK avukatının karşı vekalet ücreti emsal karar.
KARŞI VEKALET ÜCRETİ
Mahkemece haksız çıkan taraftan alınarak haklı çıkan tarafa/vekiline ödenen yargılama gideri karşı vekâlet ücreti olarak adlandırılmaktadır. Avukatlık Kanunu’nun 164/son maddesinde bulunan “Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücreti avukata aittir. Bu ücret, iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez.” hüküm uyarınca karşı vekâlet ücreti, davanın lehine sonuçlandığı tarafa değil, davayı kazanan taraf vekiline aittir.
CMK BÜROSU TARAFINDAN GÖREVLENDİRİLEN AVUKAT LEHİNE KARŞI VEKALET ÜCRETİ DOĞAR MI?
Bilindiği üzere 21/09/2023 tarihine kadar CMK gereğince atanarak görevlendirilen zorunlu vekil ve müdafiiler için karşı vekâlet ücreti doğmuyordu. Ancak 21 Eylül 2023 tarihinde yürürlüğe giren, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 14. maddesinin 1. ve 4. fıkrası ile vekaletnameyle görevlendirilmeyen ancak CMK gereği baro tarafından tayin edilen zorunlu vekillik ve müdafii lehine tarifede belirtilen koşullar oluşması halinde, karşı vekâlet ücretine hükmedileceği kabul edilmiştir. Böylece CMK avukatının karşı vekalet ücreti konusunda Özel vekâletnameli avukat ile CMK kapsamında görevlendirilen müdafi arasında ayrım ortadan kaldırılmıştır. Bu düzenleme şöyledir;
Ceza Davalarında Ücret
MADDE 14- (1) Kamu davasına katılma üzerine, mahkumiyete ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş ise vekil ile temsil edilen katılan lehine bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde belirlenen avukatlık ücreti sanığa yükletilir. Bu hüküm, katılanın 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen vekili bulunması durumunda kovuşturma için ödenen ücret mahsup edilerek uygulanır.
(4) Beraat eden ve vekil veya müdafi ile temsil edilen sanık yararına Hazine aleyhine maktu avukatlık ücretine hükmedilir. Bu hüküm, sanığın 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafii bulunması durumunda kovuşturma için Hazineden alınan ücretin mahsubu suretiyle uygulanır.”
Ne var ki bu düzenlemeye rağmen hala bazı mahkemelerce 5320 sayılı Kanun’un “Müdafi ve vekil ücreti” başlıklı 13.maddesinde bulunan “Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince soruşturma ve kovuşturma makamlarının istemi üzerine baro tarafından görevlendirilen müdafi ve vekile, avukatlık ücret tarifesinden ayrık olarak, Türkiye Barolar Birliğinin görüşü de alınarak Adalet ve Maliye bakanlıkları tarafından birlikte tespit edilecek ücret, Adalet Bakanlığı bütçesinde bu amaçla yer alan ödenekten ödenir. Bu ücret, yargılama giderlerinden sayılır.” hüküm gerekçe gösterilerek CMK kapsamında görevlendirilen katılan vekili ve zorunlu müdafiiler lehine karşı vekâlet ücretine hükmedilmediği uygulamada görülmektedir. Bu aleyhte kararların üst mahkemelere taşınmasıyla CMK avukatının karşı vekalet ücreti ile ilgili olumlu emsal kararlar da oluşmaya başlamıştır. CMK avukatı lehine verilen karşı vekalet ücreti emsal karar örneklerinden bazılarına aşağıda yer verilmiştir:
YARGITAY 10. CEZA DAİRESİ 2024/1460 E. 2024/18697 K. 13.05.2024 T.
“… Sanık müdafiinin temyiz dilekçesi kapsamına göre, vekalet ücreti ile sınırlı olarak inceleme yapılmıştır. 1136 sayılı Kanun’un 168 inci ve hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 14 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan, “Beraat eden ve vekil veya müdafi ile temsil edilen sanık yararına Hazine aleyhine maktu avukatlık ücretine hükmedilir. Bu hüküm, sanığın 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafii bulunması durumunda kovuşturma için Hazineden alınan ücretin mahsubu suretiyle uygulanır” hükmü uyarınca, hükmün vekalet ücreti yönünden hukuka aykırı olduğu değerlendirilmiş; ancak bu hususun Yargıtay tarafından düzeltilmesi mümkün görülmüştür.
…Gerekçe bölümünde açıklanan nedenlerle Kocaeli 3. Ağır Ceza Mahkemesinin kararına yönelik sanık müdafiinin temyiz isteği yerinde görüldüğünden hükmün, 1412 sayılı Kanun’un 321 inci maddesi gereği BOZULMASINA, bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden aynı Kanun’un 322 nci maddesi gereği hükmün; Vekalet ücretine ilişkin paragraftan sonra gelmek üzere “4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafi olması nedeniyle kovuşturma için Hazineden alınan ücret olan 4.451,00 TL’nin, 29.800,00 TL olan avukatlık vekalet ücretinden mahsubu ile 25.349,00 TL vekalet ücretinin Hazineden alınarak sanık …’a verilmesine,” ibaresinin eklenmesi suretiyle, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA…”
YARGITAY 10. CEZA DAİRESİ 2024/7860 E. 2024/25337 K. 26.11.2024 T.
“…Sanık müdafiinin temyiz dilekçesi kapsamına göre, vekalet ücreti ile sınırlı olarak inceleme yapılmıştır. Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 14 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında yer verilen; “Beraat eden ve vekil veya müdafii ile temsil edilen sanık yararına Hazine aleyhine maktu avukatlık ücretine hükmedilir. Bu hüküm, sanığın 04.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafii bulunması durumunda kovuşturma için Hazineden alınan ücretin mahsubu suretiyle uygulanır.” şeklindeki düzenleme karşısında, kendisini müdafii ile temsil ettiren sanık lehine vekâlet ücreti ödenmesine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmeyip bu hususta herhangi bir karar verilmemiş olmasının, hukuka aykırı olduğu değerlendirilmiş; ancak bu hususun Yargıtay tarafından düzeltilmesi mümkün görülmüştür.
Gerekçe bölümünün (C) bendinde açıklanan nedenle, sanık müdafiinin temyiz istemleri yerinde görüldüğünden İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 28. Ceza Dairesi kararının 5271 sayılı CMK’nın 302/2. maddesi gereği, BOZULMASINA, bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden aynı Kanun’un 322’nci maddesi gereği hükme; “Sanık kendisini 04.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen zorunlu müdafii ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin II. Kısmının II. Bölümü gereğince kovuşturma için ödenen 29.800,00 TL maktu vekalet ücretinden, Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Görevlendirilen Müdafii ve Vekillere Yapılacak Ödemelere İlişkin Tarife uyarınca ödenen ücretin mahsubu ile bakiye kalan vekalet ücretinin hazineden alınıp sanığa verilmesine,” ibaresinin eklenmesi suretiyle, İlk Derece Mahkemesi hükmündeki hukuka aykırılığın DÜZELTİLEREK, Tebliğname’ye kısmen uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKMÜN ONANMASINA…”
YARGITAY 6. CEZA DAİRESİ 2023/20592 E. 2024/2497 K. 26.02.2024 T.
“…Sanık kendisini müdafii ile temsil ettirdiğinden ve sanığın 04.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafii bulunması sebebiyle kovuşturma için ödenen Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Görevlendirilen Müdafii ve Vekillere Yapılacak Ödemelere İlişkin 2023 Yılı Tarifesinin 4/2 nci maddesi uyarınca belirlenen 861,00 TL ücretin mahsup edilmesi suretiyle karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin II. Kısmının II. Bölümü gereğince 28.939,00 TL vekalet ücretinin hazineden alınıp sanığa verilmesine,” ibaresinin eklenmesi suretiyle, Tebliğname’ye kısmen uygun olarak, oy birliğiyle HÜKMÜN DÜZELTİLEREK ONANMASINA,…”
YARGITAY 6. CEZA DAİRESİ 2024/580 E. 2024/1969 K. 15.02.2024 T.
“… Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer verilen; “Kamu davasına katılma üzerine, mahkûmiyete ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş ise vekili bulunan katılan lehine Tarifenin ikinci kısım ikinci bölümünde belirlenen avukatlık ücreti sanığa yükletilir. Bu hüküm, katılanın 4.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen vekili bulunması durumunda kovuşturma için ödenen ücret mahsup edilerek uygulanır.” şeklindeki düzenleme karşısında, kendisini vekille temsil ettiren katılan lehine vekâlet ücreti ödenmesine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi hukuka aykırı bulunmuş ise de söz konusu hukuka aykırılık Yargıtay tarafından giderilmiştir.
Katılan kendisini vekille temsil ettirdiğinden ve katılanın 4.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen vekili bulunması sebebiyle kovuşturma için ödenen Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Görevlendirilen Müdafi ve Vekillere Yapılacak Ödemelere İlişkin 2023 Yılı Tarifesinin 4/2 nci maddesi uyarınca belirlenen 4.451,00 TL ücretin mahsup edilmesi suretiyle karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin II. Kısmının II. Bölümü gereğince 25.349,00 TL maktu vekalet ücretinin suça sürüklenen çocuktan tahsili ile katılana verilmesine, ibaresinin eklenmesi suretiyle hükmün, Tebliğname’ye aykırı olarak, oy birliğiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,…”
İZMİR BAM 21. CEZA DAİRESİ 2024/309 E. 2024/331 K. 22/01/2024 T.
“…Sanık müdafiinin istinaf isteminin beraat eden sanık yararına vekalet ücreti hükmedilmemesine yönelik olduğu ve hükmü istinafta hukuki yararı bulunduğu kabul edilerek sanık müdafiinin “vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğine” ilişkin talebi ile sınırlı olarak yapılan incelemede; 21/09/2023 tarihli ve 32316 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2023-2024 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 14/4. maddesine eklenen “Beraat eden ve vekil veya müdafi ile temsil edilen sanık yararına Hazine aleyhine maktu avukatlık ücretine hükmedilir.
Bu hüküm, sanığın 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafii bulunması durumunda kovuşturma için Hazineden alınan ücretin mahsubu suretiyle uygulanır” cümlesi, tarifenin nasıl uygulanacağına ilişkin Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün 23/10/2023 tarihli ve E-92358809-045.02-60084/29116 sayılı yazısı ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164/son maddesi uyarınca; sanıklara, Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafi bulunması ve müdafilik görevinin de devam ediyor olması halinde de vekalet ücretine hükmedilmesi, ancak bu ücretin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin ikinci kısmının ikinci bölümünde yer alan avukatlık ücretinden Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Görevlendirilen Müdafi ve Vekillere Yapılacak Ödemelere İlişkin Tarife uyarınca Hazine tarafından müdafiiye ödenen ücret mahsup edilmek suretiyle belirlenmesi gerektiğinin düşünülmemesi, Hukuka aykırı, sanık müdafiinin istinaf itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden HÜKMÜN BOZULMASINA,
Ancak bu aykırılık yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 5271 sayılı Kanun’un 280/1-a, 303/1-h maddelerinin verdiği yetkiye dayanılarak hükmün yargılama giderlerine ilişkin fıkrasından önce gelmek üzere; “Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün 23.10.2023 tarih ve 29116 sayılı yazısı ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 164/son maddesi hükmü gözetilerek; sanık CMK’nın 150/3 maddesi uyarınca zorunlu müdafii ile temsil edildiğinden; ilk derece mahkemesinin karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 14/1 maddesi uyarınca 17.900 TL vekalet ücretinin Hazine’den alınarak sanık müdafiine verilmesine, “Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Görevlendirilen Müdafi ve Vekillere Yapılacak Ödemelere İlişkin Tarife” uyarınca Hazine tarafından müdafiye ödenen ücretin mahsubuna,” cümlesinin eklenmesine karar verilmek suretiyle HÜKMÜN DÜZELTİLEREK İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ESASTAN REDDİNE…”
İZMİR BAM 18. CEZA DAİRESİ 2023/1572 E. 2023/1684 K. 16.11.2023 T.
“… 21.09.2023 tarihli ve 32316 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2023-2024 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 14/4 maddesine eklenen “Beraat eden ve vekil veya müdafi ile temsil edilen sanık yararına Hazine aleyhine maktu avukatlık ücretine hükmedilir. Bu hüküm, sanığın 04.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafi bulunması durumunda kovuşturma için Hazineden alınan ücretin mahsubu suretiyle uygulanır.” cümlesi, tarifenin nasıl uygulanacağına ilişkin Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün 23/10/2023 tarihli ve E-92358809-045.02-60084/29116 sayılı yazısı ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164/son maddesi birlikte değerlendirildiğinde;
Sanık hakkında Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafi bulunması ve müdafilik görevinin de devam ediyor olması halinde de vekalet ücretine hükmedilmesi, ancak bu ücretin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin ikinci kısmının ikinci bölümünde yer alan Avukatlık ücretinden Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Görevlendirilen Müdafi ve Vekillere Yapılacak Ödemelere İlişkin Tarife uyarıca Hazine tarafından müdafiye ödenen ücret mahsup edilmek suretiyle belirlenmesi gerektiğinin düşünülmemesi hukuka aykırı olup, sanık müdafinin istinaf itirazı bu itibarla yerinde görüldüğünden HÜKMÜN BOZULMASINA,...”
HUKUKİ UYARI: www.mesudebusrakucuk.av.tr resmi kaynak değildir. Paylaşılan tüm veriler bilgi amaçlı olup, olası yanlışlıklardan kaynaklı sorumluluk kabul edilmez. Kullanıcılar sunulan bilgileri ve emsal Yüksek Mahkeme kararlarını resmi kaynaklardan teyit etmelidir.
